اعتیاد جوانان

مقدمه

اعتیاد یــک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه‏ بخش خواهد بود و فـرد معتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می‏ گردد.اعتیاد به موادمخدر یکى از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض ناشى از آن تهدیدى جدى براى جامعه بشرى محسوب شده و موجب رکود اجتماعى در زمینه ‏هاى مختلف مى‌گـردد

.

همچنین ویــرانگری‏ هاى حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیارى از ارزش‌ها و هنجارهاى فرهنگى و اخلاقى شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را بطور جدى به مخاطره مى‌اندازد.پدیده شوم قاچاق موادمخدر بیش از آنکه فعالیتى سوداگرانه، تجارى و اقتصادى در عرصه مافیاى اقتصاد بین ‏المللى باشد، ابزارى کارآمد، مؤثر و راهبردى در گسترش نظام سلطه صاحبان قدرت جهان بر کشورهاى توسعه نیافته است. تحلیلگران مسائل سیاسى و اجتماعى بر این باورند که در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده موادمخدر مهمترین عامل به تباهى کشیدن و انحطاط اخلاقى جوامع به شمار می‏ رود. متاسفانه گسترش دامنه مصرف موادمخدر در جامعه امروزى به حدى است که حتى قشر متفکر و تحصیل کرده را نیز به سمت خود کشانده است. مبارزه با اعتیاد نیز قطعاً بیش از آنکه ماموریتى در راستاى وظایف مصرحه نیروى انتظامى باشد، اقدامى است استراتژیک در مقابله با ابزار نظام سلطه جهانى در انحطاط اخلاقى جوامع با اهداف خاص سیاسی.

اعتیاد بعنوان یک آسیب اجتماعی، هیچ گاه بطور کامل ریشه‏  کن نخواهد شد، اما با تدبیر، اندیشه و تلاشى مخلصانه حداقل می‏توان آنرا به کنترل در آورد. در این راستا تلاش ما بر این است تا با ارتقاء سطح آگاهى اقشار مختلف جامعه پیشگیرى از اعتیاد را بر درمان معتادین مقدم بداریم. به امید روزى که جامعه‏ اى داشته باشیم که اگر هم در آن فرد معتادى وجود دارد، درصدد نجات خویشتن باشد.

همچنین اعتیاد یک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه‏ بخش خواهد بود و فرد معتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می‏ گردد. اعتیاد به موادمخدر یکى از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض ناشى از آن تهدیدى جدى براى جامعه بشرى محسوب شده و موجب رکود اجتماعى در زمینه ‏هاى مختلف مى‌ گردد. 
همچنین ویرانگری‏ هاى حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیارى از ارزش‌ ها و هنجارهاى فرهنگى و اخلاقى شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را بطور جدى به مخاطره مى‌ اندازد. پدیده شوم قاچاق موادمخدر بیش از آنکه فعالیتى سوداگرانه، تجارى و اقتصادى در عرصه مافیاى اقتصاد بین ‏المللى باشد، ابزارى کارآمد، مؤثر و راهبردى در گسترش نظام سلطه صاحبان قدرت جهان بر کشورهاى توسعه نیافته است. تحلیلگران مسائل سیاسى و اجتماعى بر این باورند که در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده موادمخدر مهمترین عامل به تباهى کشیدن و انحطاط اخلاقى جوامع به شمار می‏ رود. متاسفانه گسترش دامنه مصرف موادمخدر در جامعه امروزى به حدى است که حتى قشر متفکر و تحصیل کرده را نیز به سمت خود کشانده است.

اعتیاد بعنوان یک آسیب اجتماعی، هیچ گاه بطور کامل ریشه‏ کن نخواهد شد، اما با تدبیر، اندیشه و تلاشى مخلصانه حداقل می‏توان آن را به کنترل در آورد.

مراحل اعتیاد :

١- مرحله آشنایى: این مرحله با تشویق دیگران، مخصوصاً دوستان ناباب، یا از روى غرور و کنجکاوى خود فرد شروع می ‏شود.

٢- مرحله شک و تردید :در این مرحله فرد به مبارزه با امیال خود می ‏پردازد.

٣- مرحله اعتیاد واقعى :در این مرحله علائم اعتیاد ظاهر گشته، فرد و زندگی وی را احاطه می کند.

انواع مواد مخدر :

١- سستی زا        ٢- توهم زا        ٣- توان افزا

 موادسستى‏ زا :

موادى هستند که مصرف آن بر روى سلسله اعصاب مصرف‏ کننده اثر گذاشته و در نتیجه فعالیت فکرى و بدنی او را سست نماید که شامل:

الف: طبیعى، مانند: استحصالات گیاه خشخاش، تریاک، شیره تریاک، مرفین

ب: مصنوعى، مانند: هروئین، متادون، نرمتادون، پاپاورین، پتیدین، انواع و اقسام قرص هاى مسکن و آرام ‏بخش

 

 

موادتوهم‏ زا:

با مصرف این مواد فرد دچار اوهام حسى و بصرى می ‏شود. این مواد را هالوسینوژن می‏ گویند که شامل:

الف :طبیعى، مانند: استحصالات گیاه شاهدانه، حشیش، بنگ، ماری‏جوانا، گراس، چرس؛ مسکالین، جو سیاه آفت ‏زده، برخى از قارچ هاى حاوى مواد توهم ‏زا، دانه‏ هاى نوعى نیلوفر وحشی

ب: مصنوعی، مانند: ال.اس.دی(L.S.D) ، دی‏ متیل تریپتامین (D.M.T) ، دی‏ اتیل تریپتامین (D.E.T)

موادتوان‏افزا:

مصرف آن بر روى سلسله اعصاب تأثیر گذاشته و در نتیجه فعالیت فکرى و بدنى مصرف‏ کننده بیشتر و باعث هیجان می‏ شود. این مواد به دو دسته تقسیم می‏ شوند که عبارتند از:

الف :طبیعی، مانند: برگ کوکا، کوکائین، کراک، برگ و ساقه برخى درختان مثل خات و کراتم و ناس

ب :مصنوعی، مانند: آمفتامین، متیل آمفتامین، ترکیبات آمفتامین‏ ها

آثار سوء مواد مخدر

در شرایط معمولی وقتی بشر از انجام دادن کاری لذت ببرد و به عبارتی دیگر پاداش بگیرد، از مناطق پایینی مغز او موادی به اسم دوپامین و نوراپی نفرین ترشح می‌شود و بر روی قشر و سایر مراکز حیاتی آن اثر می‌کند و احساس لذت و پاداش به او دست می‌دهد و سعی در تکرار آن عمل دارد. یکی از آثار سوء مواد مخدر فعال شدن همین سیستم است. بنابراین کسانی که یک بار با این مواد آشنا می‌شوند چون سیستم پاداش در مغز آنها تقویت شده، تمایلی شدید به تکرار مصرف آن پیدا می‌ کنند. از بین مواد مخدر هروئین به سهولت در چربی حل می‌ شود. مغز انسان نیز مقدار زیادی چربی دارد و بنابراین در مقایسه با مرفین و مشتقات آن، هروئین پس از مصرف در زمان کوتاه‌ تری روی مغز اثر می‌ کند. کدئین نیز که از مشتقات تریاک است به آسانی در سیستم گوارش جذب شده و در بدن تبدیل به مرفین می‌ شود. در یک مطالعه روشن شده است که در معتادان، یکی از آثار سوء مصرف مواد، کاهش جریان خون در بعضی از نواحی مغز است.

 

اثرات مواد مخدر بر مغز

مهم‌ ترین محل تاثیر مواد مخدر بر مغز است. در مغز گیرنده‌ هایی وجود دارد که این مواد بر آن‌ ها اثر می کنند. این گیرنده‌ها به ٣ گروه تقسیم می شوند:

١- اثر بر برگیرنده های گروه اول سبب تنظیم و کاهش احساس درد، کاهش فعالیت مرکز تنفس، یبوست و اعتیاد می‌ شود

٢- اثر برگیرنده های گروه دوم سبب کاهش احساس درد و افزایش حجم ادرار می‌شود
٣- اثر مواد مخدر بر گیرنده‌ های گروه سوم سبب کاهش احساس درد می‌شود

اثرات مواد مخدر بر رفتار

١- این مواد حالت خمودگی، ابر گرفتگی شعور ایجاد می‌ کنند یعنی می‌ توانند بیداری بیش از حد بشر را کاهش دهند. بنابراین آنهایی که کار فکری شدید، یکنواخت و خسته کننده می‌ کنند با اولین آشنایی‌ ها در معرض ابتلای به اعتیاد هستند، ابتدا ظاهرا آنها را آرام می‌ کند اما پس از مدتی قدرت مبارزه، کار و ثمر بخشی را از آنها می‌ گیرد.

٢- قسمت اعظم دردهای بشر روانزاد است، انواع کمر دردها، پشت درد، سردرد، دل دردهای مزمن، دردهای عضلانی و استخوانی، می‌ تواند جنبه روانی داشته باشد. کسانی که با مراجعه به پزشکان مختلف و استفاده از روش‌ های مرسوم فرهنگی، تسکینی برای درد خود نمی‌ یابند، در مقابل مواد مخدر بسیار آسیب پذیر هستند.

٣- در مسیر اعتیاد، بتا آندورفین‌ ها که مواد شبه مخدر درون زا هستند کاهش می‌ یابد، زیرا با ورود مواد مخدر خارجی جای شبه مرفین‌ های مفید و تولید شده در بدن شخص را می‌ گیرد. بنابراین پس از ترک اعتیاد و در حین آن که مواد مخدر خارجی به بدن نمی‌ رسد، مغز دیگر مواد شبه مرفین درون زا ترشح نمی‌ کند، درد و حالت روحی ناخوش و اضطراب و بی‌ قراری در شخص زیاد است که البته پس از مدتی که از ترک بگذرد مجدداً مغز مواد لازم را ترشح خواهد کرد.

۴- با کاهش آندورفین‌ ها در مغز شخص معتاد و بدن او، خاصیت دشمن کشی مونوسیت‌‌ ها که از سلول‌ های دفاعی بدن هستند کاهش می‌ یابد. بنابراین شخص معتاد نسبت به افراد سالم به عفونت‌ ها حساستر است و زودتر مبتلا می‌ شود.

 

اثرات مواد مخدر بر بدن

١- مواد مخدر آن دسته از سلول های دفاعی بدن را که مسئول از بین بردن مهاجمان به بدن هستند، کاهش می‌دهند و نیز با کاهش فعالیت آن‌ ها، می‌ توانند سبب رشد سلول های سرطانی شوند.

٢- تمامی داروهای مخدر و روانگردان، مغز و نواحی مخـتلف بدن را تـحت تاثیر خـود قـرار می‌ دهند و تعادل شیمیایی بدن را بر هم می‌ زنند.

توصیه پیشگیرانه (دوستانه) به جوانان و نوجوانان:

١- خطرات و عوارض مصرف مواد اعتیاد‏آور را خوب بشناسید.

٢- به هر کس که به تو مواد تعارف کرد محکم و قاطع بگو «نه» اینکه ما بتوانیم به دوست خودمون «نه» بگیم خودش یک هنر است. افراد خوش فکر هر تعارفى که مخالف سلامتى خودشان است براحتى رد مى‌کنند.

٣- جوابهایى از قبل براى اصرار زیاد اطرافیانتان آماده کنید. پیشاپیش به این جمله ‏ها فکر کنید «خیلى کیف داره»، «شنگول میشی»، «سرحال میشی» و اگر کمى تردید کنید میگن: «بچه ننه‏ ای»، «‌ترسویی»، «اول تجربه کن بعد بگو بده»، «هنوز مرد نشدی»، «پس چرا فلانى کشید و معتاد نشد؟

۴- موادمخدر را حتى یک بار هم امتحان نکنید.

۵-  از رفت و آمد در مکان‏ هاى آلوده و دوستى با افراد مشکوک پرهیز کنید.

۶- مواد اعتیادآور سم کشنده است که اثراتش به تدریج ظاهر می‏شود.

٧- به صحبت‏هاى پدر و مادرتان که خیرخواه‏ ترین دوستان شما هستند اطمینان کنید. ارتباطاتتان را با آنها محکم کنید.

٨- با مطالعه، ورزش و تفریحات سالم براى اوقات فراغت خودتان برنامه ‏ریزى کنید.

٩- آنهایی که موادمخدر را به جوانان معرفى می‏کنند، چهره ‏اش فرقى با دیگران ندارد. پس دوستان و نزدیکان خودتان را خوب بشناسید.

١٠- بعضی‏ها فکر می‏ کنند با بقیه فرق دارند و هر وقت که اراده کنند مى‌ توانند مصرف مواد رو کنار بگذارند، در حالى که این طرز تفکر منجر به اعتیاد می‏ شود.

بیشترین تأثیر مخرب اعتیاد بر ارکان خانواده وارد مى آید، همانطورى که مؤثرترین عامل پیشگیرى از اعتیاد نیز نهاد خانواده است.

عوامل فردی موثر در گرایش به مصرف مواد مخدر عبارتند از :
- فشارهای عصبی و بیماری‌های روحی:

کسانی که دائما در معرض فشارهای عصبی و محیطی قرار دارند، بیشتر از دیگران در معرض خطر گرایش به اعتیاد هستند موقعیت‌هایی همانند کنکور، از دست دادن نزدیکان، شکست‌های عاطفی، مالی، شغلی، تحصیلی، انتخاب همسر و… ممکن است در زندگی هر جوانی پیش آید. اضطراب، افسردگی شدید، پرخاشگری و رفتارهای ضد اجتماعی، زمینه‌ساز بروز اعتیاد هستند.

 

- شخصیت‌های خاص:

بعضی از افراد با خصوصیات شخصیتی خاص خودشان، بیشتر در معرض خطر اعتیاد قرار می‌گیرند، به طور مثال کسی که به خاطر خجالت و رودربایستی، توان نه گفتن به دوستش را ندارد، ممکنه با هر تعارف ساده به مصرف مواد مخدر آلوده شود.

 

- نگرش مثبت به مواد مخدر:
مجموع اطلاعات غلط و باورهای نادرست، موجب می‌شود که فرد، نگرش و دیدگاه مثبتی نسبت به مصرف مواد مخدر پیدا کند و زشتی مصرف برایش از بین برد و به راحتی به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کند.

 

- مشکلات جسمانی
مشکلات جسمانی یکی دیگر از عوامل موثر در گرایش به مصرف مواد مخدر است. بعضی‌ افراد برای تسکین درد از مواد مخدر استفاده می‌کنند. در صورتی که پزشکان با بهره‌گیری از داروهای مسکن، می‌توانند طوری درد را کنترل کنند که فرد به آن داروها وابسته نشود.

 

- عدم آگاهی از خطرات مصرف مواد مخدر:

گروهی دائما در حال تبلیغ برای مواد مخدر هستند، که این کار را یا برای توجیه رفتار خود و یا برای به فروش رساندن مواد مخدر انجام می دهند.

 

تاثیر مشاغل خاص در گرایش به مواد مخدر

بعضی از مشاغل خاص که فعالیت جسمی سنگین و تغییر ساعت‌های خواب و بیداری را به دنبال دارند، فرد را مستعد ابتلا به اعتیاد می‌کنند، کسانی که این مشاغل را دارند، باید بیشتر مراقب خودشان باشند.

 

 

عوارض مصرف مواد مخدر بر سلامت جسمی و روانی فرد
* کاهش وزن
* سوءتغذیه
* اختلالات گوارشی متعدد
* آسیب‌های عضلانی
*اختلالات کبدی و کلیوی
*عفونت‌های خطرناک (هپاتیت و ایدز)
* اختلالات قلبی – عروقی
*سکته‌های قلبی و مغزی
* آتروفی مغز و از بین رفتن سلول‌های مغز
* ناتوانی جنسی و عقیمی

* سقط جنین و مرده‌زایی
* تولد کودک نارس
* کاهش وزن و هوش نوزاد
*سرطان ریه و ضایعات هوشی
* ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
*اختلال خواب
* افسردگی
* اختلالات روانی شدید و پایدار
* از دست دادن زیبایی
* تیره شدن رنگ پوست
*از بین رفتن سلول‌های مغزی و کوچک شدن مغز
* مسمومیت و مر
* پیری زودرس در فعالیت‌های مغزی
*دچار توهم و خیالات شدن
*بوی بد دهان و پوسیدن دندان‌ها

 

برای پیشگیری از گرایش به مواد مخدر چه باید کرد؟
1- خطرات را بشناسید: (مثلا محیط‌ های پرخطر اطراف خود را بشناسید و از آن دوری کنید – از افراد بزهکار و پرخطر دوری کنید)
2- از آینده خود مراقبت کنید. آینده را همین حالا باید بسازید. پس هر کاری که امروز انجام می‌دهید در آینده تان تاثیر دارد.

 

3- مهارت‌های خود را افزایش دهید: بسیاری از این مهارت‌ها در منابع دینی ما، در قرآن کریم، در سیره نبوی (ص) و اهل بیت(ع) سفارش شده است شیوه معاشرت‌های اجتماعی را بیاموزید و  یاد بگیرید چگونه هیجان‌هایتان را کنترل کنید.

4- خودتان را ارزیابی کنید. قراری با خودتان بگذارید و تصمیم بگیرید که هر روز بیشتر از روزهای دیگر از خودتان مراقبت کنید برای این کار فهرستی از کارهایی تهیه کنید که نباید انجام بدهید و همین طور کارهایی که باید انجام بدهید.

عوامل زمینه‌ساز،نشانه‌ها و پیشگیری از اعتیاد در جوانان
در پاسخ به این سوال که چرا نوجوانان از مواد مخدر استفاده می‌کنند به نظر می‌رسد که حداقل در زمینه مصرف تفریحی و آزمایشی مواد در نوجوانان عامل کنجکاوی و قرار گرفتن در معرض فشار همسالان مهم‌ترین عوامل باشد, در عین حال, نوجوان تصور می‌کند که در برابر آثار منفی مواد مخدر آسیب‌ناپذیرند, در حالیکه واقعیت غیر از این است.

 

عده‌ای نیز معتقدند که مصرف مواد به آن‌ها نوعی آرامش و رهایی از آشفتگی درونی می‌دهد. مثلاً آن‌ها را شاد و سر حال می‌کند یا اندوه و ناراحتی را از بین می‌برد, در حالیکه در دراز مدت آثار و تبعات منفی آن مشخص و نمایان خواهد شد.

 

بطور کلی طبقه‌بندی علل استفاده جوانان از مواد مخدر به‌صورت زیر است:
1- عوامل فردی : شامل نارحتی‌های روانی و جسمانی, وضعیت بد تحصیلی, محرویت‌ها, فشارهای روانی, احساس حقارت, اعتمادبنفس پایین, نظر مثبت در مورد مواد مخدر, شروع مصرف سیگار در سن پایین, تنوع طلبی, هیجان‌خواهی, درمان مشکل‌های خلقی, بیدار ماندن درشب امتحان و . . . می‌باشد.

2- عوامل خانوادگی : شامل مصرف مواد مخدر توسط والدین, درگیری و اختلاف والدین, ناهماهنگی بین والدین در تربیت فرزندان, آزادی بیش از حد یا کنترل سخت و شدید فرزندان, جدی نگرفتن تربیت فرزندان, نبودن احساس و عاطفه و محبت بین اعضای خانواده, ضعف معنویت و اعتقاد در خانواده, دور بودن والدین از یکدیگر بنا به دلایل مختلف و . . . می‌باشد. ارتباطات کمرنگ عاطفی وجود پیوند و ارتباطات عمیق خانوادگی نقش بسزایی در پیشگیری از اعتیاد دارد و هر قدر این روابط به سردی گراید خطر اعتیاد در محیط خانواده نیز افزایش می‌‏یابد.

عدم مهارت والدین در تربیت فرزندان وجود فرد معتاد در خانواده، سهل‌‏انگاری در توجه به زنگ خطرها مثل مصرف سیگار، ایجاد تنش و درگیری بین اعضاء خانواده، عدم گفتگو پیرامون اعتیاد در خانواده، فقر مادی یا رفاه اقتصادی خانواده دیگر عوامل گرایش به مصرف مواد مخدر می‌باشند. خانواده‌‏های بدسرپرست، بی‏ سرپرست و تک ‏سرپرست در این خانواده ‏ها به خاطر عدم وجود یکی از والدین و یا عدم صلاحیت آنان در تربیت آنان در تربیت فرزندان احتمال بروز اعتیاد افزایش خواهد یافت.

3- عوامل محیطی : شامل رابطه داشتن با دوستان و همسالان ناباب و معتاد, در دسترس بودن مواد مخدر, بیکاری, نداشتن برنامه برای پر کردن اوقات فراغت, پیدا کردن پایگاه و منزلت در بین دوستان, پذیرفته شدن در گروه و . . . می‌باشد.
4- عوامل اقتصادی : در بر گیرنده مواردی چون فقر مالی یا رفاه اقتصادی بیش از اندازه, عدم درآمد کافی, مشاغل شبانه و . . . می‌باشد.
5- عوامل فرهنگی و آموزشی: برخورداری از سواد پایین و عدم آگاهی از زیان‌های سو مصرف مواد مخدر نمونه‌هایی از این عوامل هستند.

علائم مصرف مواد مخدر میتواند به ‌شکل منفی و مثبت مشاهده شود:
مثبت : در کوتاه مدت مصرف مواد مخدر موجب افزایش کارآیی فرد می‌گردد, فرد احساس سرخوشی, سبکی, قدرت و پرانرژی بودن می‌کند. فعالیت‌های سخت و دشوار تسهیل گشته و یادگیری مطالب جدید آسان می‌گردد, حافظه تقویت شده و یادآوری مطالب قبلی به‌راحتی امکان‌پذیر می‌گردد. همچنین مقاومت در مقابل درد افزایش می‌یابد. اما باید بدانیم که این تغییرها کوتاه مدت است, و معمولاً اثرات منفی پس از مدتی نمایان می‌شود.

منفی :
- وابستگی و افسردگی.

- تغییرات شخصی :
1- کاهش علایق و انگیزه‌ها.
2- کاهش احساس مسؤلیت.
3- کاهش توجه به تحصیل, شغل و خانواده.

در مصرف مواد به‌ طور عمده مشکل‌های زیر قابل مشاهده است :
- بی‏خوابی هنگام شب
- خواب‏ آلودگی در طی روز
- پرخاشگری
- آبسه چرکی مغز
- عفونت مغز
- بیماری‌های مختلف ناشی از مرگ بخشی از سلول‌های مغزی و نخاع به دنبال مصرف زیاد.

- گوارش : تهوع و استفراغ، کاهش اسید معده و اختلال در هضم غذا بی ‏اشتهایی و کاهش وزن.
- کلیه : ناتوانی در تخلیه ادرار، نارسایی، عفونت کلیه.
- پوست : خارش، تیره شدن رنگ پوست، تیرگی لبها، کهیر، عفونت پوست.
- ریه : انسداد ناگهانی رگ‌های تغذیه کننده ریه، عفونت ریه، ایست تنفسی به دنبال مصرف زیاد.
- قلب : نارسایی قلب، بهم خوردن نظم ضربان قلب، عفونت کلیه داخلی و دریچه‌‏های قلب.
- عروق و خون : سخت شدن دیواره عروق، التهاب عروق، عفونت عروق.
- کبد : اشکال در کار کبد، عفونت و التهاب کبد، بیماری مزمن کبدی.
- بیضه و تخمدان : کاهش میل جنسی، کاهش توان جنسی.

- یبوست شدید و خونریزی و احتمالاً برخی از اختلال‌های دستگاه گوارشی مانند : کم شدن حرکات معده, زخم اثنی و عشر, التهاب معده, کاهش ترشح لوزالمعده, صفرا,کند شدن هضم غذا و بی‌اشتهایی و . . .
- ناراحتی‌های پوستی از قبیل خارش, ایجاد لکه‌های پوستی و ورم جلدی.
- کاهش فشار خون و سرگیجه.
- خواب آلودگی و عدم هوشیاری, ضعف و رنجوری مفرط.
- خونریزی مغزی داخل جمجمه‌ای (به علت مصرف غیرپزشکی آمفتامین).
- عفونت‌های ناشی از آلودگی وسایل تزریق مانند: کزاز, التهاب کبد, التهاب پوشش داخلی قلب, ایدز, ناراحتی ریوی و . . .

- قانقاریا (به علت نرسیدن خون کافی و اختلال تغذیه در بافت‌ها) که سبب مرگ نسوج مبتلا می‌گردد و احتمالاً به قطع قسمت‌های آسیب دیده منجر می‌گردد.
- کاهش مقاومت بدن در مقابل امراض عفونی, مانند: ذات الریه, سل و آبسه‌های ریوی.
- قطع ترشح مواد شبه مرفین یا مسکن‌های طبیعی بدن.
- وابستگی به مواد مخدر (اعتیاد).
- تحمل دارویی (نیاز به بالا بردن پیوسته مواد مخدر).
- افت توانایی بدنی و ناتوانی در عملکردهای مختلف به‌علت مصرف بالای انرژی.

معتادان به مواد مخدر در اثر مصرف مواد مخدر دچار کم‌کاری غده هیپوفیز (یکی از غده‌های مغزی) و کورتکس (قسمتی از مغز که با آن فعالیت‌های عالی مغزی انجام می‌گیرد) خود شده و به مرور ترشح مواد شیمیایی مغزی (انتقال‌دهنده‌های عصبی) که مواد ضد درد و استرس مغز هستند را دچار اختلال می‌کنند. آن‌ها به‌تدریج به مواد مخدر وابستگی جسمانی و روانی پیدا می‌کنند.

توصیه‌های پیشگیرانه :
1. خطرات و عوارض مصرف مواد اعتیاد‏آور را خوب بشناسید.

2. مواد مخدر را حتی یک بار هم امتحان نکنید. هیچکس در کل دنیا نمی‏تواند به شما اطمینان بدهد که یکبار مصرف کردن معتادتان نمی‏کند. معتادی وجود ندارد که به‌خاطر معتاد شدن مصرف مواد را شروع کرده باشد!؟ پس این همه معتاد از کجا آمده‌اند؟!!! آیا دوست دارید پریدن از طبقه دهم یک ساختمان یا لمس کردن سیم‏های بدون روکش برق را حتی برای یک بار هم امتحان کنید؟

3. به هر کس که مواد را به شما تعارف کرد محکم و قاطع بگوید «نه» اینکه ما بتوانیم به دوستمان «نه» بگویم یک هنر است. افراد خوش فکر هر تعارفی که مخالف سلامتی‌یشان باشد به‌راحتی رد می‌کنند.
4. این فکر اشتباهی است که هر موقع بخواهیم می‌توانیم مواد مخدر را مصرف نکنیم. ‌بعضی‏ها فکر می‏کنند با بقیه فرق دارند و هر وقت که اراده کنند می‌توانند مصرف مواد را کنار بگذارند، در حالی که این طرز تفکر منجر به اعتیاد می‏شد.

5. جواب‌هایی از قبل برای اصرار زیاد اطرافیانتان آماده کنید. پیشاپیش به این جمله‌ها فکر کنید «خیلی کیف داره»، «شنگول میشی»، «سرحال میشی» و اگر کمی‌ تردید کنید، می‌گویند: «بچه ننه‌ای»، «‌ترسویی»، اول تجربه کن بعد بگو بده»، «هنوز مرد نشدی»، «پس چرا فلانی کشید و معتاد نشد ؟ و . . .

6. یادتان باشد که کشیدن سیگار مقدمه‌ا‏ی است برای شروع اعتیاد به موادمخدر.
7. از رفت و آمد در مکان‏های آلوده و دوستی با افراد مشکوک پرهیز کنید.
8. از دوستی با افرادی که با شما اختلاف سنی زیادی دارند خودداری کنید.
9. به یاد داشته باشید مواد اعتیادآور سم کشنده‌ای هستند، که اثر آن‌ها به‌تدریج ظاهر می‏شد.
10. به صحبت‏های پدر و مادرتان اطمینان کنید و سعی کنید ارتباط‌تان را با آن‌ها محکم کنید.

11. با مطالعه، ورزش و تفریحات سالم برای اوقات فراغت خودتان را برنامه‌ریزی کنید.
12. به یاد داشته باشید کسانی که مواد مخدر رو به شما معرفی می‏کنند، چهره‌شان فرقی با دیگران ندارد. پس دوستان و نزدیکان خودتان را خوب بشناسید.
13. به هنگام سختی و ناراحتی با پدر و مادر و یا (ترجیح با پدر و یا مادر است)، یک بزرگ‌تر مطمئن و قابل اعتماد مشورت کنید.