تحقیق در مورد مبانی مدیریت دولتی

تعریف اداره

   اداره عبارتست از نظام اجتماعی خاصی که بر اساس آن عده ای از افراد بشر به منظور نیل به یک سلسله هدفهای نسبتا مشخص با یکدیگر همکاری می کنند ، بدین معنی که تصمیماتی را اتخاذ می کنند و تصمیماتی را به مرحله اجرا و عمل در می آورند.

نکاتی که در تعریف اداره نیاز است ، کدامند ؟

1- اداره اقدامی دسته جمعی و مبتنی بر همکاری است.

2- اهداف متعدد و یا سلسله مراتبی از اهداف مشخص  و معین مورد نظر است.

3- تصمیمات اتخاذ شده ممکن است صرفا جنبه اجرایی داشته باشد، یا در مورد سیاستها و خط مشی های کلی سازمان باشد و یا هر دو جنبه را در بر گیرد.

مقایسه اداره ، سازمان و مدیریت

با وجود اینکه مدیریت و اداره غالبا مترادف با یکدیگر بکار می روند ، اما اداره مفهومی وسیع تراز سازمان و مدیریت دارد ، به طوری که هر دو واژه مذکور را در بر می گیرد.

ارتباط اداره ، سازمان و مدیریت از نظر  الیورشلدن : 

 ” اداره ” سازمان را به وجود می آورد و “ مدیریت “ آن را به کار می اندازد و مورد استفاده قرار می دهد ” اداره ” اهداف را تعریف و توصیف می کند ، ” مدیریت ” برای نیل به این اهداف معین و مشخص کوشش و فعالیت می کند. ” سازمان “ ماشین ” مدیریت “ است در نیل به اهداف و  مقاصدی که از طرف “ اداره “ تعیین گردیده است.

عناصر تشکیل دهنده سازمان از نظر هنری فایول  : عبارتست از ” تنظیم برنامه ، سازمان دادن ، فرمان دادن ، هماهنگ کردن و کنترل کردن “

 مفهوم عام دولت :دولت به مفهوم عام عبارت است از یک اجتماع سیاسی متشکل که چه از جهت امور داخلی و چه از لحاظ امور خارجی قدرت  ما فو قی  برای آن وجود ندارد. دولت در این مفهوم شامل هر سه قوای مقننه، قضاییه و مجریه و سه  عنصر جمعیت ، سرزمین و قدرت عالی سیاسی (حاکمیت) می شود .

مفهوم خاص دولت: در این مفهوم دولت تنها مبین قدرت اجرایی یا قوه     اجرا ئیه مملکت است و در این تعریف دولت مترادف حکومت است.

ارتباط مفاهیم عام و خاص دولت :دولت به هر دو معنی صحیح است و بین آن دو ارتباط آشکار بر قرار است . وقتی دولت را به معنای وسیع بکار می بریم این مفهوم شامل حکومت ، که یکی از ارکان است ، نیز می گردد و و هر گاه دولت به معنی محدود حکومت استعمال می شود، چون حکومت نماینده قانونی یک اجتماع است ، باز هم مفهوم همه اجتماع یا کشور از آن استنباط می گردد. 

تعریف اداره امور عمومی :تعریف اداره امور عمومی عبارت است از هماهنگ کردن کوشش های فردی و گروهی به منظور اجرا نمودن سیاست یا خط مشی عمومی دولت. یعنی آنچه که دولت و سازمانهای دولتی انجام می‌دهند و چگونگی اداره امور دولت.

اهمیت اداره امور عمومی :اغلب صاحبنظران معتقدند که موفقیت یا شکست حکومت ها، به چگونگی اداره امور عمومی آنها بستگی دارد.

ارتباط اداره امور عمومی و محیط :اداره امور عمومی تحت شرایط محیطی مختلف از قبیل محیطهای اقتصادی، فنی ، اجتماعی ،سیاسی و قانونی ، اخلاقی و اعتقادی و غیره فعالیت می کند. و با توجه به  محیط آن بررسی می شود و تغییر پویایی، بیش از ثبات و ایستایی مورد توجه قرار می گیرد.هر تغییری در محیط تاثیر مستقیم در رونداداره امور عمومی دارد و بالعکس.

ارتباط اداره امور عمومی با سایر رشته ها :مدیر امور عمومی برای اینکه خصوصیات افراد داخل و خارج  سازمان را به خوبی درک کند و نیازهای آنان را به درستی بررسی نماید وبا انتظارات آنان برخورد عقلا ئی داشته باشد، ضروری است که با علوم اجتماعی یعنی  جامعه شنا سی  ،  روانشناسی ، روان شنا سی اجتماعی و مردم شنا سی آشنایی داشته باشد.

تعریف اداره امور خصوصی :اداره امور خصوصی عبارت است از هماهنگ کردن کوشش های فردی و گروهی به منظور اجرا کردن سیاستها و خط مشی های سازمان های خصوصی و غیر دولتی.

تفاوت های اداره امور عمومی و اداره امور خصوصی :1- انگیزه جلب منفعت

2- خدمات یا محصولات انحصاری یا نیمه انحصاری

3- نظارت قانونی

4- میزان جلب دقت و توجه عامه

5- قیمت روز بازار برای محصول و یا  خدمت

6- عامل سیاست

7- فوریت داشتن و مداومت خدمات عمومی

8- تفاوت در حجم و وسعت قلمرو سازمان

9- تفاوت در نوع رهبری مورد نیاز و خصوصیات و شرایط لازم برای رهبر

تفاوت میان نوع رهبری و مدیریت دو بخش عمومی و خصوصی :

الف - تفاوت در بودجه و حجم عملیات

ب - تشویق انتقاد و میزان انتقاد های نهان و آشکار  

ج - میزان مسئولیت مورد تقبل

د- میزان مشخص بودن اهداف و مقاصد سازمانی

ه- هماهنگی سازمان و تلفیق عقاید

و- معیار منفعت و اثر روحی مترتب بر آن 

ز- درجه مهارت در اداره مذاکرات

ح- خصوصیات شخصی و سوابق زندگی گروه همکار 

شباهت میان نوع رهبری و مدیریت دو بخش عمومی و خصوصی:

1- تعیین طرح و نقشه آینده سازمان

2- تامین بودجه و نیروی انسانی لازم

3- به کردش در آوردن چرخ سازمان

4- شرکت در کنفرانس های مختلف

 5- امضای نامه ها و قرارداد ها

6-  سر و کار داشتن با مسایل و مشکلات پرسنلی  

7- و غیره

 تعریف علم: علم به دانستنی ها یی اطلاق می شود که بر تجربه مستقیم حسی مبتنی باشد. 

مشخصات شناخت علمی :

1- به صورت نظام یافته ، مبتنی بر نظم و ترتیب باشد.

2- بیانگر روابط علت معلولی بین پدیده ها باشد.

3- بر اساس روشهای قابل اطمینان تحصیل شده باشد.

4- قابل استدلال و یا اثبات باشد.

5- واقع بینانه و عاری از ارزشها و قضاوت های شخصی باشد.

مراحل روش تحقیق علمی در علوم اجتماعی :

1- مشخص کردن مسئله

2- تنظیم فرضیه های تحقیق

3- یررسی و آزمون فرضیه ها

4- درصورت تائید فرضیه ها، قانون علمی ایجاد می شود.

آیا اداره علم است یا هنر ؟اداره کردن، به عنوان یک عمل هنر است ; آگاهی سازمان یافته ای را که زیر ساز این عمل است  را می توان علم شناخت. نتیجتا علم و هنر دو پدیده جدا از هم نیستند، بلکه مکمل یکدیگرند.

نظر ویلسون در باره جدایی سیاست از اداره :مسائل اداری با مسائل سیاسی تفاوت دارد . با و جودی که سیاست وظایف اداری تعیین می کند ، نباید آن را آزاد گذارد که اداره را در ید قدرت خود بگیرد.

نظر فرانک گود نو در باره جدایی سیاست از اداره :با اینکه گود نو هم مانند ویلسون به علت ” ضرورت  کا رآ ئی  اداری ” بین سیاست و اداره حد فا صلی ترسیم کرد، ولی تاکید فراوان داشت که اداره باید روابط دائمی با سیاست داشته باشد.

پیوستگی سیاست و اداره :همبستگی بین سیاست و اداره را در تمام مراتب و مشاغل می توان یافت ; در مجلس ، در دولت . بدون برنامه کلی ، اداره وجود ندارد و بدون اداره ، سیاست بی معنی است. بین اداره و سیاست فاصله ای واقعی موجود نیست.

نظریه های کلاسیک

اصول مدیریت علمی :اصول مدیریت علمی از نظر تیلور پدر مدیریت علمی عبارتند از :

1- تفکیک اجزای مختلف یک کار و تعیین بهترین و کوتاه ترین روش انجام دادن هر یک از اجزای کار به طریق علمی.

2- انتخاب دقیق کارکنان و آموزش صحیح آنان

3- ایجاد محیط مناسب به منظور جلب همکاری کارکنان

4- تقسیم مساوی و هماهنگ کار و مسئولیت بین کارکنان و مدیریت

عوامل و عناصر پنج گانه مدیریت صحیح از نظر تیلور:

 1- تحقیق و تجزیه و تحلیل مداوم و ارایه راه حلهای صحیح و منطقی برای مسایل و مشکلات

2- ایجاد استانداردها ، ضابطه ها و معیارهای علمی و منطقی برای اجرا کردن کار

3- ایجاد سیستم منظم طرح ریزی برای پیش بینی عملیات و فراهم کردن وسایل اجرای آنها

4- ایجاد ضابطه هایی برای کنترل کارهای انجام شده

5- ایجاد محیط مناسب کار برای جلب همکاری کارکنان سازمان مدیریت

وظایف شش گانه سازمان از نظر هنری فایل

1- وظیفه فنی(تولید)

2- وظیفه تجاری(خرید و فروش)

3- وظیفه مالی(تامین و بکارگیری سرمایه)

4- وظیفه امنیتی(محافظت از دارایی و افراد)

5- وظیفه حسابداری(آمار و نگهداری حساب ها)

6- وظیفه مدیریت (برنامه ریزی ، سازماندهی ،رهبری ، هماهنگی و کنترل)

اصول مدیریت از نظر هنری فایول  :

1- تقسیم کار یا تخصص گرایی                 10- استقرار مناسب

2- اختیار و مسئولیت                                 11- عدالت و مساوات 

3- انضباط                                                  12- امنیت شغلی کارکنان

4- وحدت فرماندهی                                  13- ترغیب و جلب مشارکت

5- وحدت هدف یا جهت                           14- روح اتحاد و فضای کار

6- تقدم منافع سازمان بر منافع فردی                  گروهی

7- حقوق و مزایای کارکنان

8- تمرکز

9- سلسله مراتب(ارشدیت)

علل اهمیت نظرات فایول :

1- فرایند های اساسی مدیریت را مشخص کرد.

2- ثابت کرد که مدیریت قابل آموزش است.

ویژگیهای سازمان بوروکراتیک از نظر ماکس وبر :

1- وظایف غیر شخصی

2- سلسله مراتب مشخص سازمانی

3- تعیین واضح و روشن وظایف ادارات

4- انتخاب ماموران برای کار اداری بر اساس شرایط حرفه ای

5- بکارگیری کارکنان اداری بر اساس قرارداد

6- پرداخت حقوق به کارکنان بر اساس مقام

7- شغل مامور اداری حرفه اصلی یا تنها کار او باشد

8- ترکیب مشاغل دائمی و ترفیع بر اساس شایستگی و قضاوت مافوق

9- استفاده غیر شخصی از شغل یا اموال مربوط به آن شغل

10- وجود سیستم کنترل و انضباطی متحدالشکل

انتقادات وارده بر نظریه کلاسیک :

1- نادیده گرفتن روابط غیر رسمی

2- توجه نکردن به سازمان به عنوان یک کل متشکل از اجزاء

3- بی توجهی به عوامل محیطی

4- قدرت تنها ناشی از مقام می دانستند.

5- ناهماهنگی بعضی از اصول با یکدیگر

نظریه های نئوکلاسیک (روابط انسانی)

علل پیدایش نظریه های نئوکلاسیک (روابط انسانی):

1- تضاد نظریات کلاسیک با روح روان انسان

2- نتیجه مطالعات هاثورن و مشخص شدن نقش عوامل اجتماعی  و گروهای غیر رسمی در افزایش کارآیی و بازده

اصول روابط انسانی از نظر التون  مایو :

1- معیار های اجتماعی

2- گروه

3- جایزه ها و جریمه ها

4- سرپرستی موثر

5- مدیریت آزادمنشانه(دمکراتیک)

اهمیت مکتب روابط انسانی :

1- توجه به عامل انسانی در مطالعات علمی

2- توجه به احساسات و عواطف انسانی در سازمان

3- توجه به نقش ارزشها و هنجارهای گروهی و جمعی در رفتار کارکنان

4- توجه به نفوذ روابط غیر رسمی در رفتار سازمانی

5- توجه به شیوه های مدیریت و سر پرستی در تقویت روحیه کارکنان و افزایش بهره وری 

چستر بارنارد:یکی از پیروان تحول رفتاری در اداره امور، چستربارنارد است.کتاب او به نام ((وظایف مدیران))در سال 1938 منتشر شد، و این اولین مطالعه وسیعی بود که در آن، سازمان به عنوان یک سیستم اجتماعی مورد مشاهده قرار گرفت.بارنارد معتقد بود که هماهنگی مهمترین وظیفه اجرائی است و این هماهنگی از طریق آمیختن هدف سازمانی با نیازهای شخصی کارکنان ایجاد می‌شود.

نظر سایمون در باره کانونهای تصمیم گیری :او اعتقاد داشت بهترین طریقه برای تجزیه و تحلیل سازمان شناختن کانونهای تصمیم گیری و اشخاصی است که تصمیمات مهم را اتخاذ می کنند و بعضی مواقع نفوذ واقعی افراد با اختیارات قانونی آنان برابر نیست.

انگیزش و چگونگی ارتباط آن را با کار مدیران :آگاهی مدیران از چگونگی انگیزش کارکنان ، که در واقع پی جویی علت سبب حرکات و رفتارهای افراد سازمان است ، برای نیل به اهداف سازمانی ضروری است.

سلسله مراتب نیازها را از نظر مازلو:

1- نیازهای فیزیولوژیکی یا جسمانی مانند خوراک ، پوشاک  و مسکن 

2- نیاز به امنیت

3- نیازهای گروهی و اجتماعی و نیاز به عشق محبت و تعلق

4- نیاز به حرمت و مقام و موقعیت

5- نیاز به خود یابی و خویشتن شناسی  

کریس آرجریس بر چه عاملی تاکید در سازمان داشت؟ آرجریس بر روی ناسازگاری فرد و سازمان که ناشی از عوامل روانی است ، داشت و به اهمیت رشد شخصیت اشاره می کند.

عوامل دفاعی فرد در سازمان :

1- خونسردی و بی علاقه گی

2- نشان دادن جاه طلبی های خود با بالارفتن افراط آمیز از نردبان سازمان

3- تشکیل حالات دفاعی خاصی که ناشی از رویاهای آنان در باره شغل شان است.

4- ترک سازمان 

نظر داگلاس مک گریگور:در این نظریه دو دسته فرضیه کاملا متضاد در باره طبیعت انسان و نحوه نظارت و سرپرستی او تحت عنوان تئوری x و تئوری y ارایه شده است.

فرضیه های تئوری x:

1- بشر ذاتا از کار بیزار است.

2- باید افراد از طریق نظارت مستقیم ، جبر و تهدید در جهت اهداف سازمان هدایت شوند.

3- انسان بیشتر خواهان هدایت شدن ، تامین و احساس غرور است.

فرضیه های تئوری y:

1- تلاش جسمی و فکری در کار امری طبیعی است.

2- نظارت و تهدید تنها وسیله هدایت فرد به سوی اهداف سازمان نیست.

3- تلاش انسان در جهت نیل به اهداف سازمان تابع پاداشی است(نه فقط مادی) که در مقابل خدمت انتظار دارد.

4- انسان تحت شرایط مناسب در جستجوی قبول مسئولیت است.

5- قدرت بکاربردن تخیل ، نبوغ و سازندگی در حل مشکلات سازمانی در انحصار افراد معدود نیست بلکه عده کثیری از افراد بالقوه از توانایی های مزبور بر خور دارند.

6- در شرایط جدید زندگی صنعتی ، تنها جزئی از استعداد افراد در سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 نظر هرزبرگ در باره انگیزش کارکنان:هرزبرگ عقیده داشت منبع اولیه انگیزش در سازمان کار است. دلایل ارایه شده برای رضایت و عدم رضایت در افراد یکسان نیست و با هم تفاوت داشته است . او دو دسته عوامل کاملا مجزا از یکدیگر تحت عنوان :

1- عوامل بهداشتی یا حافظ وضع موجود

2- عوامل محرک(ایجاد انگیزه)

عوامل بقای کارکنان در سازمان از نظر هرزبرگ:

این عوامل بیشتر در سازمان ناشی از طرز تلقی و برداشت   کارکنان در باره موارد زی است:  

1- اداره امور و خط مشی های سازمان

2- ماهیت و میزان سرپرستی تخصصی

3- استمرار روابط متقابل با سرپرستان، همکاران و مرئوسان

4- سطح حقوق و دستمزد

5- امنیت کاری

6- زندگی شخصی کارکنان

7- شرایط کاری

8- مقام و منزلت

عوامل ایجاد انگیزش(محرک) از نظر هرزبرگ:

1- موفقیت کاری

2- شناخت افراد و قدردانی از کار آنان

3- پیشرفت و توسعه شغلی

4- ماهیت کار و وظایف محوله

5- رشد فردی

6- ماهیت مسئولیتهای محوله

نظریات دیوید مک کلی لند درباره سازمان و مدیریت: او تلاش کرد تا انگیزه  ها ئی  را که سبب می شود فردی از فرد دیگر بیشتر تلاش کند و جویای توفیق باشد، را شناسایی کند.

نظریه های سیستمی و اقتضا ئی 

تعریف سیستم :سیستم عبارت است از :مجموعهای از اجزاء که با ارتباط  و پیوند متقابل یک کل واحد را تشکیل می دهند و نقش مهمی را ایفا می کنند.

اجزاء سیستم :هر سیستم از اجزای مختلفی به شرح زیر تشکیل می شود:

1- داده ها

2- فرآیند عملیات

3- بازده

4- بازخورد

5- محیط سیستم

سازمان به عنوان یک سیستم : وقتی سازمان به عنوان یک سیستم مطرح می شود ، هدف این است که :

1- تاکید بر روابط سازمان با محیط

2- سازمان به عنوان یک کل متشکل از مجموعه ای از بخش های جدا از هم از قبیل امور مالی ، تولید و غیره  در نظر گرفته می شود.

3- بر نقش حساس و اساسی جریان اطلاعاتی که نشان عصر کامپیوتر است ، تاکید دارد.

مفهوم نگرش اقتضایی :نگرش اقتضایی ناشی از نظریه سیستم ها است. این نگرش به طور خلاصه به این معنی است که محیطهای گوناگون ، نیازمند روابط سازمانی متفاوتی است تا از این طریق ، بیشترین کارآیی حاصل شود.

نظریه فرد فیدلر در ارتباط با نگرش اقتضائی:فرد فیدلر نشان داد که الگوی رهبری موثر ، به اثرات متقابل متغیر ها یی  مانند شرایط پذیرش از سوی  زیر دستان و قدرت رهبری بستگی دارد.

فروشگاه اینترنتی نگارستـان علـم و هنـر

تحقیق , مقاله , پایان نامه , پاورپوینت , طرح لایه باز بنر , کارت ویزیت

www.negarestan.sellfile.ir